Takıntılardan takıntısal bir şekilde kaçınmak da bir takıntıdır. Gerald Dunkl
Takıntılardan takıntısal bir şekilde kaçınmak da bir takıntıdır. Gerald Dunkl (Almanca orjinali: Zwänge zwanghaft zu vermeiden, ist auch ein Zwang)
Ebeveynler olarak, çocuklarımızın mutluluğu ve sağlığı en büyük önceliğimizdir. Çocuklarımızın rutin bazı davranışları tekrarladığını gözlemlediğimizde bu durum bizde endişe uyandırabilir. Takıntılar ve obsesif kompulsif bozukluk (OKB), birçok aile için kafa karıştırıcı bir sorun olabilir. Her ne kadar bazen çocukluk dönemindeki takıntılar olağan gelişimin bir parçası olarak kabul edilse de, bazen bu durum hızlı profesyonel müdahale gerektirir; bu, çocuğun psikososyal gelişiminin kesintiye uğramaması adına önemlidir. Örnek vermek gerekirse, 7 yaşındaki bir çocuğun ailesiyle birlikte yeni bir şehre taşındıktan sonra kaldırımda çizgilere basmaktan kaçındığını, ancak çizgilere bastığında bunu çok da dert etmediğini gözlemlerseniz, gelişimin bir parçası olarak bu davranışı izlemeye alabilirsiniz. Ancak bazen bu tür takıntılar, çocuğun ve ailesinin yaşamını kontrol altına alacak seviyeye gelebilir ve bu durumlarda psikiyatrik yardım almak gereklidir.
Bu yazımızda, bu konulara daha detaylı bir şekilde bakacak ve nedenlerini tartışacağız.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Hakkında Genel Bilgiler
Obsesif kompulsif bozukluğa (OKB) sahip bireyler, hastalık yapıcı mikroplardan endişe ederek sık sık ellerini yıkayabilirler. Bu tür takıntılar, zamanla günlük hayatı tam anlamıyla etkisi altına alabilir. Neyse ki, OKB’yi yönetmeye yönelik çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur.
Kısaca
- OKB, kişilerin yaşamlarını belirli düşünceler ve tekrarlı davranışlarla şekillendirir.
- Bozukluk çok yoğunlaştığında, bu durum oldukça yorucu hale gelir ve normal yaşantıyı imkansız hale getirebilir.
- Obsesif düşünceleri ve davranışları bastırmak genellikle zordur ve genelde anksiyete tetikler.
- Psikoterapi, bu tür bozuklukların gerisindeki içsel çatışmaları ve zorlayıcı aile dinamiklerini anlamaya yardımcı olabilir.
- İleri düzeyde takıntılı davranışlar için ilaç tedavisi gerekli olabilir.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Nedir?
Evden ayrıldıktan sonra ocağı kapatıp kapatmadığınız veya kapıyı kilitleyip kilitlemediğiniz üzerine düşünüyorsanız, yalnız değilsiniz. Çoğumuz bu tür endişeler yaşarız. Ancak, bazı insanlar için bu örnek teşkil eden endişeler kontrolden çıkabilir ve tüm günlük aktivitelerini etkiler.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Belirtileri Nelerdir?
Obsessif kompulsif bozukluk, kişide tekrarlayan düşünceler ve davranışlar olarak ortaya çıkar. Bu düşünceler genellikle istemsizce akla gelir ve sürekli tekrarlanır. En yaygın olanlar arasında bir şeyleri unutma veya mikroplarla bulaşma korkusu bulunur.
Tekrarlayan eylemler ise, kir ve hastalık bulaşma kaygısından ötürü sık sık gerçekleştirilen temizlik ritüelleri olabilir. Örneğin, bir kişi sürekli ellerini yıkayarak veya her zaman evini temizleyerek kendini rahatlatmaya çalışabilir.
Düzen takıntısı olanlar, eşyaların belirli bir sırada olmasını isterler ve bu düzen bozulduğunda huzursuz olurlar. Alışılan düzenin bozulması, kaygıyı artırabilir.
Takıntıların Psikolojik İşlevi Nedir?
Psikodinamik olarak değerlendirildiğinde, takıntılar içsel kaygı ve gerilimi yönetmeye yardımcı olabilir. Kişinin kontrolü kaybetme korkusu yaşadığı durumlarda, bu tür ritüeller ve davranışlar hayatı yeniden kontrol altına alma çabasını temsil edebilir. Tıpkı bir düdüklü tencerenin buharını kontrollü bir şekilde salması gerektiği gibi, bu takıntılar da içsel basıncın salınmasına yardımcı olabilir.
Takıntılar Çocuğunuza Nasıl Yardımcı Olabilir?
- Kontrol Sağlama: Çocuğunuz, bu tür ritüellerle çevresinde bir kontrol duygusu geliştirebilir.
- Güven Hissi: Tekrarlayan eylemler, çocuğunuza öngörülebilirlik ve düzen getirerek onu daha güvende hissettirebilir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğun Muhtemel Nedenleri Nelerdir?
OKB’nin pek çok nedeni olabilir; ailede görülen benzer bozukluklar, psikolojik faktörler ve dış koşullar bu nedenler arasında sayılabilir. Yaşanmış bir travma veya zor bir yaşam deneyimi OKB’yi tetikleyebilir. Çocukluk döneminde yaşanan travmatik olaylar da bu tür bir bozukluğun gelişimine yol açabilir.
Bazı kişilik özellikleri de OKB’yi geliştirebilir. Örneğin, çok titiz veya sorumluluk bilinci yüksek olan kişiler, hata yapma korkusuyla bu rahatsızlığı yaşayabilirler.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Tanısı Nasıl Konur?
OKB, benzer semptomları olan diğer bozukluklarla karıştırılabilir. Duygusal zorluklar farklı psikolojik rahatsızlıklara da işaret edebilir. Güvenilir bir tanı için bir çocuk ve ergen psikiyatristine başvurmak önemlidir. Görüşmelerde, özellikle kişinin zorlayıcı düşünce ve davranışları hakkında bilgi toplanır.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Nasıl Tedavi Edilir?
Psikoterapi, OKB’yi yönetmenin etkili bir yolu olabilir. Ancak ilaç tedavisi de özellikle ileri seviyelerde gerekli olabilir. En yaygın terapi türü bilişsel davranış terapisidir. Bu terapi, değişen davranış kalıplarını ele almaya yardımcı olur. Psikodinamik terapi, içsel çatışmaları anlama sürecinde destekleyici olabilir. İlaç olarak ise antidepresanlar sıkça kullanılır.
Obsesif Kompulsif Bozukluğu Olan Kişilerin Günlük Yaşamı Nasıl Etkilenir?
OKB’li bireyler genelde zorlayıcı düşünce ve ritüellerini başkalarından saklamaya çalışırlar, bu da yorucu olabilir. Genelde yardım aramakta gecikebilirler çünkü bu durumun iş veya aile yaşamlarını olumsuz etkilemesinden korkarlar. Ancak tedavi yolu ile birçok kişi rahatlama bulur ve destek almamanın pişmanlığını yaşar.
OKB’nin etkilediği çevre de bu durumu fark etmeyebilir ya da fark etmekte zorlanabilir. Bununla birlikte, aile ve arkadaş desteği oldukça önemlidir, çünkü bu destek tedaviye katılmayı teşvik edebilir ve süreci kolaylaştırabilir.
Nerede Daha Fazla Destek Bulunabilir?
Grup terapisi ya da destek grupları, OKB ile başa çıkan bireyler için bilgi ve paylaşma imkanı sağlar. Kitaplar ve güvenilir web siteleri de bilinçlenmeye yardımcı olabilir. Aşağıdaki seçenekler, OKB ile daha iyi başa çıkmayı kolaylaştırır.
Çocuğunuz Takıntılara Sahipken Nasıl Yardımcı Olabilirsiniz?
- Empati Kurun: Çocuğunuzun zorlayıcı davranışlarını anlamaya çalışın ve onları tetikleyen etmenleri keşfedin.
- Düzenli ve Güvenli Bir Ortam Sağlayın: Rutin, çocuğunuzun içsel gerginliğini hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Açık İletişim Kurun: Çocuğunuzun duygularını açıkça ifade etmesine izin verin.
- Takıntıları tekrar tekrar engellemeye çalışmayın: Sürekli takıntılarla meşguliyet, amacı onlardan kurtulmak bile olsa, takıntıların perçinlenmesine sebep olabilir.
- Uzman Desteği Alın: Eğer takıntılar günlük yaşamı etkiliyorsa, bir profesyonelin yardımı çok önemli olabilir.
Ebeveyn olarak, çocuğunuzun duygularını ciddiye almak ve onlara destek sağlamak, zorlayıcı dönemleri daha kolay atlatmalarına yardımcı olabilir. Unutmayın ki her çocuk benzersizdir ve ihtiyaçlarına uygun en iyi desteği alır.
Çocuğunuzun gelişiminde sabırlı ve destekleyici olun. Onların yanında olduğunuzu hissettirin ve gerektiğinde profesyonel yardımdan çekinmeyin.
Başlık Metninizi Buraya Ekleyin
İkinci Bir Düdüklü Tencere Vakası: Takıntılar ve Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)
Hadi Tanışalım
Bize ulaşmak çok kolay, formu doldurun biz size ulaşalım…
